RODZINNE TAJEMNICE | Los, który dziedziczysz, Noemi Orvos-Toth
Są tacy, którzy twierdzą, że jesteśmy w środku wielkiego kryzysu. Objawia się on między innymi w bardzo złym stanie psychicznym obywateli. Kryzys ów miał się nasilić w czasie ostatniej pandemii. Ale może – twierdzą niektórzy – sięga on nieco dalej?
Jakiś czas temu pisałem tutaj o „Traumalandzie” Michała Bilewicza, psychologa społecznego, który pokazywał, jak skutki dramatycznych perypetii w XX-wiecznej historii Polski mogą dawać o sobie znać nawet po wielu dekadach. Książka, do której chcę dzisiaj zachęcić, bardzo blisko sytuuje się rozważań z „Traumalandu”. „Los, który dziedziczysz” koncentruje się jednak przede wszystkim na traumach rodzinnych.
Noemi Orvos-Toth, autorka, jest węgierską psycholożką kliniczną, a jej książka – wydana właśnie w Polsce w przekładzie Ryszarda Zielińskiego – pierwotnie ukazała się w 2018 roku. A więc jeszcze przed pandemią, ale już w czasie, gdy wiedza na temat międzypokoleniowej traumy docierała do odbiorców i odbiorczyń nie tylko specjalistycznej literatury. Książka prędko okazała się bestsellerem, podobnie zresztą jak jej kolejna praca „Wolna wola”.
„Transgeneracyjne (międzypokoleniowe) przekazywanie traumy zostało po raz pierwszy zidentyfikowane przez pozornie niewytłumaczalny stan psychiczny dzieci osób ocalałych z Holokaustu” – wyjaśnia autorka.
Okazywało się bowiem, że ludzie, którzy nie mieli bezpośredniego dostępu do cierpień swoich rodziców, nic o nim nie wiedzieli, w pewien sposób odnosili się do tego koszmaru w postaci zaburzeń lękowych, depresji czy fobii. Wkrótce rozpoczęto badania na ten temat i okazało się, że ta szczególna przypadłość dotyczy nie tylko dzieci ocalałych.
Dopiero w 1980 roku zespół stresu pourazowego, znany pod skrótem PTSD, został włączony do systemu klasyfikacji zaburzeń psychicznych. Uznano wówczas oficjalnie, że konsekwencje bolesnych doświadczeń z przeszłości naszych rodziców czy dziadków mogą wpływać również na nas i nasz dobrostan psychiczny.
PTSD doczekało się wielu opracowań, a badania na ten temat są obecnie prowadzone bardzo intensywnie. Orvos-Toth koncentruje się na aspektach rodzinnych, odkrywając przed nami bogactwo, które często ukryte jest za nieświadomością. Analizując przede wszystkim przypadki ze swojej praktyki terapeutycznej, odwołując się do również do aktualnych badań, psycholożka wyjaśnia w sposób jasny i przejrzysty, czym jest dochodzenie do „ja” w perspektywie traum międzypokoleniowych.
„Jestem przekonana, że bez uwzględnienia wpływów międzypokoleniowych niczyjego losu nie da się w pełni zrozumieć, a zgłębiając historię swoich przodków, można odkryć klucz do zmian na lepsze” – pisze autorka.
Warto sprawdzić, jak ten klucz może wyglądać.
Wymienioną książkę kupisz w Inmedio, 1 minute, Relay, Discover Poland, The Warsaw Store i Virgin. Polecamy!
Los, który dziedziczysz, Noemi Orvos-Toth, Wydawnictwo Agora 2024
